مدیرعامل شرکت تعاونی دانش بنیان جاپکو سمنان با اشاره به افزایش تعداد استارتاپ ها در ایران، اظهار داشت: باید تأکید کنم که افزایش تعداد استارتاپ‌ها در ایران نمایانگر پتانسیل فراوانی است که در حوزه فناوری و نوآوری در کشور وجود دارد. با توجه به آمار اخیر که بیش از ۷۵درصد از استارتاپ‌ها به حوزه فناوری اطلاعات و نرم‌افزار تعلق دارند، می‌توان گفت ایران دارای پایه‌های مستحکمی در این حوزه است. با این حال، استارتاپ‌ها همچنان با چالش‌هایی مانند مشکلات مالی، کمبود امکانات فنی و نیاز به مشاوره تجاری روبرو هستند که ممکن است موانعی برای رشد و توسعه‌ی آن‌ها ایجاد کند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اتاق تعاون ایران، محمودی مدیرعامل شرکت تعاونی دانش بنیان جاپکو سمنان با اشاره به نقش تعاونی ها در عبور استارتاپ ها از چالش های مذکور عنوان داشت: تعاونی‌ها در این موقعیت می‌توانند نقش بسیار مهمی ایفا کنند. آن‌ها می‌توانند با ارائه منابع مالی با تأکید بر افزایش سرمایه‌گذاری ، به استارتاپ‌ها در حل مشکلات مالی کمک کنند. همچنین با فراهم کردن امکانات فنی مانند آزمایشگاه‌ها و فضاهای کاری مشترک، به آن‌ها این امکان را می‌دهند تا محصولات و خدمات با کیفیت بیشتری ارائه دهند.
وی افزود: همچنین، با ارتباطات و شبکه‌سازی ، تعاونی‌ها می‌توانند استارتاپ‌ها را به دیگر شرکت‌ها و مشتریان پتانسیل متصل کنند و از تجربیات و تجارب روز این حوزه بهره‌برداری کنند. این ارتباطات می‌توانند به تبادل اطلاعات و رفع نیازهای مختلف استارتاپ‌ها کمک کنند.
محمودی خاطرنشان کرد: با توجه به تنوع موضوعات فناوری و نیازهای متفاوت استارتاپ‌ها، تعاونی‌ها می‌توانند با تمرکز بر حوزه‌های خاصی از اکوسیستم، نقش‌آفرینی بیشتری داشته باشند. ایجاد فضاهای کاری مشترک با تجهیزات پیشرفته و برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی نیز می‌توانند از راهکارهای مؤثر در توسعه و پیشرفت استارتاپ‌ها باشند.
در نهایت، تعاونی‌ها با توسعه راهبردهای نوآورانه و همکاری نزدیک با استارتاپ‌ها می‌توانند به عنوان پارتنرهای مهم و موثر در ساختارهای کسب‌وکاری جدید به منظور توسعه اقتصاد دیجیتالی ایران ایفای نقش کنند.
وی در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به پیشینه تعاون در ایران، تمایز نقش تعاونی ها در شتاب دهی استارتاپ ها نسبت به سایر انواع شرکت ها مانند شرکت های سهامی در ایران ابراز داشت: تعاونی‌ها در ایران تاریخچه‌ای بلند و متنوع دارند که به عنوان پایه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی در کشور مطرح هستند. تفاوت اصلی تعاونی‌ها در شتاب‌دهی به استارتاپ‌ها نسبت به سایر انواع شرکت‌ها مانند شرکت‌های سهامی، در نوع روحیه و هدف آن‌ها است. تعاونی‌ها با تأکید بر اصول همکاری، مشارکت و عدم تلاش برای بهره‌برداری بیش از اندازه، به عنوان یک نهاد اجتماعی و اقتصادی متمرکز بر افزایش سود جمعیت، به استارتاپ‌ها بهبود و پشتیبانی می‌کنند. در مقابل، شرکت‌های سهامی اغلب به دنبال بهره‌برداری از منافع انفرادی و سود شخصی هستند که می‌تواند در طولانی‌مدت به تأثیر منفی بر روند توسعه‌ی پایدار اکوسیستم استارتاپی بیانجامد.
وی ادامه داد: تعاونی‌ها با ایجاد یک محیط همکارانه و به اشتراک‌گذاری منابع، افکار، و تجربیات، می‌توانند استارتاپ‌ها را در مسیر رشدشان همراهی کنند. این اصول علاوه بر بهبود امکانات فنی و مالی، به استارتاپ‌ها کمک می‌کنند تا از تجربه‌ها و دانش تعاونی‌ها بهره‌برداری کنند و از تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه‌تری بهره‌برده و از چالش‌های امروزی مربوط به توسعه‌ی پایدار مثل مشکلات مالی و نیاز به مشاوره‌های تجاری پیشگیری کنند.
به گفته وی تعاونی‌ها به دلیل ریشه‌های اجتماعی و هدف گسترده‌تر خود، به‌عنوان محورهای تقویت اکوسیستم استارتاپی با توجه به اصول عدالت، همکاری، و مشارکت می‌توانند نقشی متمایز و بسیار حیاتی ایفا کنند.
وی با تاکید بر اهمیت و لزوم وجود زیرساخت های مناسب تعاونی ها در حوزه فناوری اطلاعات، اذعان داشت:این یک نکته حائز اهمیت است که نیازمند توجه به جزئیات بیشتری است. در حقیقت، اندازه و میزان توانمندی‌های فناوری اطلاعات در شرکت‌های تعاونی می‌تواند متنوع باشد. اگرچه افرادی با تجربه در این زمینه کمتر هستند، اما این امکان وجود دارد که با توجه به رشد روزافزون فناوری، شرکت‌های تعاونی نیز به مرور به سمت توانمندی‌های فناورانه تر ارتقا یابند. در عین حال، اگر همچنان شرکت‌های تعاونی دسترسی مستقیم به زیرساخت‌ها و تجهیزات فناوری را نداشته باشند، می‌توانند از همکاری با سایر نهادها و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات بهره‌برداری کنند. این همکاری‌ها می‌تواند به ایجاد شبکه‌های مؤثرتری در اکوسیستم فناوری اطلاعات منجر شود و شرکت‌های تعاونی را به عنوان شتاب‌دهندگان موثر در این حوزه قرار دهد.
همچنین، ترکیب تخصص‌های موجود در شرکت‌های تعاونی با دانش فناوری‌ای که ممکن است به عنوان مشاوره توسط خارجی‌ها فراهم شود، می‌تواند به ایجاد امکاناتی برای توسعه فناوری اطلاعات در این شرکت‌ها منجر شود. از این رو، هر چند که تاکنون بدنه فناوری در شرکت‌های تعاونی به حد مطلوب نرسیده باشد، اما این امکان وجود دارد که با تلاش‌ها و همکاری‌های مناسب، زیرساخت‌های مناسب‌تری در حوزه فناوری اطلاعات ایجاد شود.
وی خاطر نشان کرد: باید تأکید کنم که اهمیت نقش تعاونی‌ها در شتاب‌دهی به استارتاپ‌ها نه تنها از نظر زیرساخت‌های فناوری‌ای است، بلکه از جهت اصول همکاری، اشتراک منافع جمعی و ارتباطات شبکه‌سازی نیز می‌توانند نقش بسزایی ایفا کنند.
محمودی با اشاره به تجربیات جهانی در این حوزه افزود: به طور جهانی، تجربیات تعاونی‌ها در حوزه شتاب‌دهی به استارتاپ‌ها نقش مهمی را ایفا کرده‌اند. برخی کشورها با استفاده از تعاونی‌ها به عنوان موتورهای توسعه‌ی اقتصادی و نوآوری، در کنار استارتاپ‌ها، اکوسیستم‌های فناورانه قدرتمندی ایجاد کرده‌اند. یکی از نمونه‌های موفق تعاونی‌ها در حوزه شتاب‌دهی استارتاپ‌ها، “مؤسسه تعاونی پیشرو” در دانمارک است. این مؤسسه با ارائه خدمات مالی، فنی، مشاوره‌ای و شبکه‌سازی به استارتاپ‌ها، توانسته است در ایجاد محیطی مناسب برای رشد و توسعه‌ی آن‌ها نقش کلیدی ایفا کند.
همچنین در کشورهایی مانند فنلاند، تعاونی‌ها به عنوان پلتفرم‌های تشویق و حمایت از استارتاپ‌ها عمل می‌کنند. این تعاونی‌ها با ارائه خدمات مختلف از جمله مالی، آموزشی، فنی، و شبکه‌سازی، به استارتاپ‌ها کمک می‌کنند تا به سرعت توسعه یابند.
در کشورهای آمریکا و کانادا نیز، تعاونی‌ها به عنوان ارائه‌دهندگان مساحت‌های کاری مشترک (کاراگاها) و شبکه‌های ارتباطی مؤثر برای استارتاپ‌ها عمل می‌کنند. این مکان‌ها با ارائه زیرساخت‌های لازم، ایجاد امکاناتی را برای تبادل اطلاعات، تجربیات، و ایجاد همکاری‌های بین‌شرکتی فراهم می‌کنند.به طور کلی، تجربیات تعاونی‌ها در حوزه شتاب‌دهی به استارتاپ‌ها نشان می‌دهد که با ارائه امکانات مالی، فنی، آموزشی و شبکه‌سازی، تعاونی‌ها می‌توانند به عنوان محورهای مهم در توسعه و رشد استارتاپ‌ها در کشورهای مختلف جهان عمل کنند.
وی افزود: به طور مشخص، تعاونی‌های حوزه فناوری اطلاعات در جهان نقش بسیار مهمی در ایجاد و توسعه‌ی اکوسیستم استارتاپی داشته‌اند. یکی از نمونه‌های برجسته این تعاونی‌ها، “تعاونی توسعه تجارت دیجیتال استانبول” (ISTKA) در ترکیه است. تعاونی ISTKA با ارتباط نزدیک با دانشگاه‌ها، شرکت‌های فناوری، و سایر نهادهای مرتبط، در تسهیل رشد استارتاپ‌های فناوری اطلاعات نقش بسزایی داشته است. این تعاونی تا سال ۲۰۲۱ بیش از ۲۰۰ پروژه استارتاپی را پشتیبانی کرده و بیش از ۴۰۰ میلیون دلار سرمایه ریسک به آن‌ها اختصاص داده است. این پروژه‌ها عمدتاً در حوزه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) فعالیت داشته‌اند.
همچنین، در کره جنوبی، “تعاونی توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات کره” (NIPA) نیز به عنوان یک سازمان دولتی، در توسعه اکوسیستم استارتاپ‌های فناوری اطلاعات نقش کلیدی ایفا کرده است. طی سال‌های اخیر، NIPA به بیش از ۲۵۰ استارتاپ متعلق به حوزه فناوری اطلاعات حمایت مالی و تسهیلات فنی و مشاوره‌ای ارائه کرده است.
به‌طور کلی، این تجربیات نشان می‌دهد که تعاونی‌های حوزه فناوری اطلاعات با ارائه خدمات مالی، فنی، آموزشی، و شبکه‌سازی، به استارتاپ‌ها کمک می‌کنند تا به سرعت توسعه یابند و به چالش‌های موجود در اکوسیستم فناوری پاسخ دهند.
وی در خصوص تعاونی های پلتفرمی و نقشی که می توانند در خصوص این موضوع ایفا کنند گفت: به وضوح، تعاونی‌های پلتفرمی نقش بسزایی در توسعه اکوسیستم استارتاپی دارند. این نوع تعاونی‌ها به عنوان محورهای ارتباطی و ارتباطی‌ترین شکل از تعاونی‌ها، به استارتاپ‌ها امکان فراهم می‌کنند تا به منابع و خدمات مختلف دسترسی پیدا کنند و با همکاری‌های متعددشان، به رشد تسریعی برسند.
تعاونی‌های پلتفرمی امکاناتی مانند مساحت‌های کاری مشترک، امکانات فنی و تجهیزات را به استارتاپ‌ها ارائه می‌دهند. این مکان‌ها به استارتاپ‌ها امکان محیط کاری مناسب و همچنین امکان تبادل اطلاعات و تجربیات با سایر استارتاپ‌ها می‌دهند. از طرفی، تعاونی‌های پلتفرمی می‌توانند با به اشتراک گذاشتن دانش و تجربیات، بستری را برای ایجاد تعاملات و همکاری‌های جدید بین استارتاپ‌ها ایجاد کنند.
در اینجا می‌توان به تجربه “تعاونی تک‌سرا” در کره جنوبی اشاره کرد که به عنوان یک تعاونی پلتفرمی معتبر در این کشور شناخته می‌شود. این تعاونی با ارائه خدمات فضای کاری مشترک، آموزش‌های تخصصی، رویدادهای شبکه‌سازی و حتی خدمات حقوقی به استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا به بهبود عملکرد و رشد پایدار برسند. به‌طور خلاصه، تعاونی‌های پلتفرمی به عنوان مراکز ترکیبی از خدمات مالی، فنی و شبکه‌سازی، می‌توانند به استارتاپ‌ها در تسهیل رشد و توسعه‌ی پایدار کمک کرده و اکوسیستم استارتاپی را بهبود بخشند