ملیله کاری
از
کارهای دستی بومی زنجان ساخت وسایل نقرهای و به ندرت طلائی به صورت ملیله
کاری است که در اوایل فقط در زنجان معمول بوده که در زمان رضاخان تعدادی
از هنرمندان زنجانی به تهران و اصفهان کوچ کردند و این هنر ظریف را در
آن شهرها رواج دادند.
چاروق دوزی
چاروق
دوزی یکی دیگر از هنرهای دستی است که دستهای ظریف هنرمندان
زنجانی در تولیدات آن مهارت ویژهای
دارند. این چاروقها مشخصاً زنانه بوده
و استفاده از آن جنبه تشریفاتی و
تفننی دارد.
چاقوسازی
چاقو
سازی در زنجان که با مهارت خاصی به دست استادان این صنعت ساخته میشود با ویژگیهایی
همچون ظرافت، تناسب، تنوع، قدرت برش و
آبکاری الکتریکی
تیغه از شهرت فراوانی بر خوردار است.
مسگری
با
ممنوعیت استفاده از طلا و نقره برای ساخت ظروف در دوره اسلامی، روند استفاده
از فلزاتی چون مس به دلیل اینکه مس فلزی چکش خوار، شکل پذیر با قابلیت
تورق و مفتول شدن و اجرای تزئینات مختلفی چون مشبک کاری، قلم زنی، حکاکی،
فلزکوبی، ترصیع و کنده کاری است، رواج یافت.
با
توجه به کشف کوره ذوب مس در «سگز آباد» قزوین واقع در «تپه
قبرستان»، نزدیک بودن این منطقه از
لحاظ جغرافیایی به زنجان و نیز وجود
معادن بزرگ مس در منطقه میتوان به
قدمت استفاده از این فلز در زنجان پی
برد.
ظروف
تولید مسی در زنجان عبارتند از: آفتابه، تیان، طشت، تونگ، حناخور و روشل .
فرش و گلیم
فرش
و گلیم و جاجیم زنجان از معروفیت خاصی برخوردارند. فرش بافی در زنجان
یکی از صنایع با قدمت زیاد است که نقش قابل توجهی در صادرات فرش ایران
ایفا میکند. فرشهای صادراتی زنجان از بهترین جلوههای فرهنگی این استان
هستند. به طوریکه فرش بافان این خطه هنر و مهارت خود را در راستای تکامل
هنر سرزمینشان قرار دادهاند و از آن به عنوان منبع درآمد نیز استفاده
میکنند. در سال بیش از ۶۰۰۰۰ تخته فرش در سراسر استان بافته
میشود که عمده آنها مربوط به اتحادیه
بافندگان فرش دستی و شرکتهای مختلف
است. طرحهایی که در فرش زنجان استفاده
می شود عبارتند از: ریز ماهی و ماهی
درهم و نقشه قلتوق و بیجار و افشار.
از
دیگر صنایع دستی دیگر استان میتوان به تذهیب ، تراش سنگهای قیمتی ، رنگرزی ، سرمه
دوزی ، منبت کاری ، نگارگری ، مصنوعات چرمی ، معرق چوب و قلم زنی اشاره نمود .
زراعت
استان زنجان با
۸۸۳۰۰۰ هکتار اراضی قابل کشاورزی ۴٫۷۷ درصد اراضی
کشاورزی کل کشور را دارا بوده و مساحت
اراضی آبی کشاورزی استان نیز ۱۶۸۳۹۵
هکتار (۲ درصد اراضی کشور) میباشد؛
بنابراین زنجان همواره بعنوان قطب
کشاورزی در کشور مطرح است .
محصولات
عمده کشاورزی استان که اکثراً صادر هم میشوندعبارتاند از:
انجیر،
برنج،
انگور،
زردآلو،
سیب،
لوبیا در منطقه
هیدج این استان
خیار،
پیاز،
گردو،
فندق
و
بادام،
زیتون،
انار
و
سیر و کلم سفید (که طرفداران زیادی
دارد) کشت می شود ؛ و نیز زیتون و انار و برنج سیر و انجیر از محصولات عمده شهرستان
طارم به شمار میرود.
زنجان در تولید
محصول زیتون مقام اول کشوری ، تولید انگور مقام هفتم ، تولید سیب مقام هفتم و
حبوبات مقام دهم را در اختیار دارد
.
مرغداری
این
استان دارای ۸۳ واحد مرغداری گوشتی و ۴ واحد مرغ تخمگذار میباشد.
بر
اساس آمارهای موجود در سال ۱۳۹۲ سالانه ۱۱ میلیون و ۸۹۵ هزار و ۴۱۶ قطعه
جوجه گوشتی و ۲۴۴ هزار و ۵۰۰ قطعه جوجه تخمگذار و همچنین ۲۷۳ هزار و ۴۵ قطعه
جوجه مادر در این استان جوجه ریزی شده است.
همچنین
یک واحد مرغ مادر بومی به ظرفیت ۱۳هزارو ۱۰۰ قطعه در سال و ۴
واحد بوقلمون گوشتی با ظرفیت ۲۶هزارو
۶۰۰ قطعه در هر دوره پرورش داده
میشود.
زنبورداری
بر
اساس آمارهای سال ۱۳۹۰ تعداد ۲۵۷۹ کندو بومی ۷۸۰۱۰ کندو مدرن در این استان
موجود میباشد؛ که سالانه پانصد و یازده کیلو عسل تولید میکنند.
پرورش ماهی
واحدهای
پرورش ماهیان گرم آبی و ماهیان سردآبی صنعتی و نیمه صنعتی در این استان موجود میباشد.
صنایع استان
استان
زنجان به دلیل محدودیت قانونی توسعه ظرفیتهای تولیدی در تهران و مرکز
کشور و برخورداری از شبکههای زیر بنایی قوی (زمین-منابع آب-خاک- شبکههای مواصلاتی- موقعیت
راهبردی در منطقه شمالغرب - عبور خطوط انرژی - سرمایهگذاری کلان ملی
و...) از پتانسیل قابل ملاحظهای در جذب سرمایهگذاری بخش صنعت برخوردار
است.
همچنین
شهرستان زنجان از لحاظ تنوع معادن بسیار غنی بوده به طوریکه در حال حاضر
بالغ بر ۱۷۰ اندیس و ذخایر معدنی قابل بهرهبرداری ودر دست اکتشاف ویا
شناسایی شده در استان وجود دارد که شامل:
سرب
و
روی،
براسیت،
سیلیس، خاکهای صنعتی آنتی موان، تالک،
پرلیک، سولفات منیزیم،
آلونیت،
منگنز،
مس،
آهن
و سنگهای تزیینی
(گرانیت،
مرمریت،
تراورتن، چینی و
مرمر)
و سنگهای آهکی و گچ و سنگ لاشهاست.
هم اینک این استان بزرگترین معادن روی خاور میانه
را در خود جای دادهاست .